Citta Alta, weneckie mury czy kolejki linowe w Bergamo to miejsca, które odwiedza wielu polskich turystów. Do tego miejsca wybiera się naprawdę niewiele osób i trzeba przyznać, że to duży błąd. Dziś zapraszamy do dzielnicy Borgo Palazzo gdzie znajduje się cmentarz w Bergamo czyli Cmentarz Monumentalny Cimitero Monumentale Di Bergamo. Jedno z miejsc, które naprawdę warto zobaczyć.
Historia cmentarza w Bergamo
Na terenach okupowanej Polski władze austriackie zakazały funkcjonowania przykościelnych cmentarzy dekretem z 11 grudnia 1783 roku. We Włoszech stało się to nieco później bowiem zakazano ich edyktem Saint Cloud z 12 czerwca 1804 roku.
Następstwem nowego prawa było utworzenie w 1810 roku trzech nekropolii w Bergamo. Cmentarze działały do 1892 roku gdy zdecydowano o ich likwidacji i utworzeniu na miejscu San Maurizio jednego nomen-omen monumentalnego cmentarza.
Ogłoszono konkurs na projekt cmentarza w którym na twórcę projektu architekta Ernesto Pirovano z Mediolanonu. Prace nad cmentarzem trwały w latach 1896-1913. Długo, ze względu na początkowe problemy z wywłaszczeniem, a następnie przerwę w budowie w latach 1905-1910. W 1910 budowa została wznowiona bezpośrednio przez firmę prowadzoną przez Pirovano.
Cmentarz otwiera eklektyczna konstrukcja gigantycznego famedio, jedna z pierwszych żelbetowych budowli w Bergamo. Budynek dekorowany przez dzieła projektu Ernesto Bazzaro (na zewnątrz) i Ponziano Loveriniego (wewnątrz), który poza rolą artystyczno-estetyczną ma też rolę użytkową. W konstrukcji wejścia przewidziano mieszkanie dla dozorcy i grabarza, kaplicę, biura czy sale do prowadzenia sekcji zwłok. Znajdują się tu też mauzoleum najbardziej zasłużonych mieszkańców Bergamo.
Cimitero Monumentale Di Bergamo zdecydowanie nie należy do najstarszych cmentarzy świata ale mimo to znajdziemy tu przykłady kaplic nagrobnych, nagrobków i rzeźby z różnych epok.
Zobaczymy tu przykłady późnej secesji, modernizmu i art deco, a nawet brutalizmu. Na uwagę zasługują też współczesne monumentalne grobowce przypominające bardziej miniaturowe wille niż lastrikowe grobowce znane z polskich cmentarzy.
Cmentarz w Bergamo podzielony jest na kilka ważnych stref. Na szczególną uwagę zasługuje oczywiście główna aleja, której perspektywę zamyka widok na sięgający 2019 metrów nad poziomem morza szczyt Monte Alben. Są tu groby partyzantów, niewielki cmentarz dziecięcy, miejsce na rozsypywanie prochów, katakumby, a także dodatkowa cmentarna kaplica wzniesiona w II połowie ubiegłego stulecia.
W 2023 roku Cmentarz Monumentalny w Bergamo został dopisany do listy najważniejszych europejskich cmentarzy zabytkowych prowadzonej przez stowarzyszenie Association of Significant Cemeteries of Europe.
Przechadzając się po cmentarzu w Bergamo możemy spotkać czworonożnych mieszkańców nekropolii. Na cmentarzu mieszka kilka kotów, które mają specjalny kącik z kocimi budkami i są otoczone opieką.
Pochowani na cmentarzu w Bergamo
Cmentarz w Bergamo jest miejscem pochówku przede wszystkim znaczących postaci lokalnej społeczności. Wśród pochowanych wymieniani są m.in. Angelo Mazzi, Antonio Cagnoni, Gianadrea Gavazzeni, Ciro Caversazzi, żongler Enrico Rastelli którego nagrobek widać powyżej po lewej, lotnik Antonio Locatelli.
W części ewangelickiej pochowana jest Eliza Foster. Spoczywa tu też laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii Giulio Natta.
Cmentarz w Bergamo dojazd
Główna nekropolia Bergamo oddalona jest nieco od centrum miasta ale łatwo tu dojechać transportem publicznym. Przed samym wejściem do cmentarza znajduje się przystanek piazzale Cimitero per Clementina na który dojeżdża linia C.
Z centrum Bergamo najprościej dojechać tu na przykład autobusem linii 8 zatrzymującym się niedaleko skrzyżowania viale Ernesto Pirovano z via Borgo Palazzo. Zatrzymują się tu też linie 7, C20a, D, E, Q, Qa oraz R. Dojazd autobusem z okolic Porta Nuova do cmentarza zajmie nam około kilkunastu minut. Uber spod Porta Nuova kosztować będzie około 15-17 EUR i dojedzie pod cmentarz w 10 minut.
Dojazd na cmentarz możliwy jest też międzymiastowym tramwajem Bergamo-Albino czyli linią T1 wysiadając na przystanku Bergamo San Fermo. W okresie zimowym cmentarz otwarty jest od 8:00 do 17:00. W okresie letnim godziny otwarcia cmentarza to od 8:00 do 18:00.
Cimitero Monumentale Di Bergamo podsumowanie
Cimitero Monumentale Di Bergamo to nie tylko miejsce pochówku, ale także otwarte muzeum, które opowiada fascynujące historie ludzi, którzy kiedyś kroczyli ulicami Bergamo. Z majestatycznymi nagrobkami, pięknymi rzeźbami i atmosferą spokoju, cmentarz ten jest miejscem zadumy i szacunku. Z drugiej strony to nie tylko cmentarz, ale także architektoniczne i artystyczne arcydzieło, które warto docenić i bez wątpienia to jedna z ciekawszych atrakcji w Bergamo.
To z pewnością jedno z najbardziej poruszających miejsc w Bergamo, które skłania do refleksji nad nietrwałością czasu i trwałością pamięci.
Polecamy również: