Co zjeść w Bergamo? Co spróbować? Dania z Bergamo

Wiele osób, które Włochy widziały tylko w reklamach pizzy Dr. Oetkera i transmisjach z Placu Świętego Piotra w Rzymie uważa, że kuchnia włoska składa się wyłącznie z pizzy, makaronu i sera. To oczywiście kompletna bzdura. Wiele osób zastanawia się czego spróbować w Bergamo? Jakie są faktycznie unikalne lokalne dania? Co warto zjeść w Bergamo? Oto lokalne dania kuchni z Bergamo prowincji Bergamo. Tylko autentyczne smaki, dania, sery i desery. Co zjeść w Bergamo?

Kuchnia Bergamo i okolic

Targ serów w Bergamo na Citta Alta z pobliskich dolin

Bergamo to dość specyficzne miejsce na mapie Lombardii, łączące w sobie między innymi wpływy kuchni lombardzkiej, weneckiej, szwajcarskiej a nawet hiszpańskiej. Najpopularniejsza jest tutaj oczywiście kuchnia lombardzka i jej wpływy. Jeśli Lombardia, to oczywiście mieszanka pysznych serów z Alp, ryżu czy mięsa hodowanego na paszy pochodzącej z doliny Padu. Sery w tym regionie to głównie sery krowie, ze względu na położenie blisko Alp w przeciwieństwie do południa Włoch, gdzie popularne są owcze lub kozie.

Skierowane na południe zbocza dobrze nasłonecznionych wzgórz czy wielkich zasobów wody pitnej z Alp w podziemnych jamach, decydowały o tym jedli i pili mieszkańcy Bergamo. W kuchni Bergamo dominuje mięso, ryż i zboża, wino czy też nawet ryby.

Skąd ryż w kuchni Bergamo?

Ryż kojarzy nam się z Azją ale nie tylko w Azji uprawia się ryż. We Włoszech ryż uprawiany jest w dolinie Padu i pasie do Alp Przedalpejskich. Najwięcej pól ryżowych we Włoszech znajduje się w prowincji di Pavia w Lombardii.

Kuchnia Bergamo jest ciekawa, tłusta (ale i zdrowa) i co najważniejsze smaczna. Postaraliśmy się dla Was zebrać autentyczne potrawy i dania z Bergamo, nie mówimy tutaj i pizzy czy carbonarze – mówimy o autentycznej kuchni z Bergamo którą dostaniecie w lokalnych restauracjach w Bergamo a pochodzących z Prowincji Bergamo:z Val Tallegio, Seriana czy Brembana. Doradzamy czego spróbować w Bergamo. Zacznijmy od wizytówki kuchni Bergamo czyli od Polenty.

Polenta

Polenta to symbol gastronomiczny Bergamo i Brescii. Polenta wywodzi się z czasów rzymskich, nazywano ją puls lub pulmentum – jednak wtedy używano do jej wytwarzania farro, orkiszu czy ciecierzycę ponieważ kukurydza została sprowadzona do Europy w XVI wieku. Ten dodatek stosuje się do mięs, ryb lub jako przystawka. Polentę robi się z mąki kukurydzianej (Farina di mais), oliwy z pierwszego tłoczenia, wody i soli.

Często do przepisu dodaje się ser tallegio, bitto/scimud. Polentę znajdziecie w wielu lokalnych restauracjach w Bergamo i na Citta Alta. My na przykład swoją jedliśmy całkiem niezłą w restauracji Mimi przy via Bartolomeo Colleoni. Serwowana jest też w Baretto.

Smak bez przypraw czy sera jest mdły i raczej powinno stosować się polentę jako dodatek lub uzupełnienie do tallegio czy anchovies.

Polenta Taragna

To pewna wariacja na temat tradycyjnej polenty. Specjalność Bergamo. Polenta Taragna jest potrawą wegetariańską, do mąki kukurydzianej dodaje się także mąkę gryczaną z serem Bitto/Scimud. Polentę miesza się specjalnym kijem tarai od czego ta potrawa wzięła swoją nazwę. Formułuje się ją w małe kopczyki i dodaje do głównych dań lub jako przystawkę w kuchni bergamskiej.

Ser Taleggio

To bardzo popularny na świecie krowi ser prosto z prowincji Bergamo z Val Tallegio. Wzmianki na temat tego lokalnego produktu z Bergamo sięgają nawet 1200 roku, kiedy dokumenty wspominały handel tym wyrobem. Ten miękki, charakterystyczny w zapachu ser podaje się często do Polenty, risotto czy sałatek.

Pomimo ostrego zapachu, jest łagondy i nadaje się dla miłośników spokojniejszych smaków. Niestety, póki co zrezygnowano z produkcji sera Taleggio w Val Taleggio i przeniesiono zakłady na południe od Bergamo. Rocznie produkuje się go tutaj 8 791 937 kg (za clal.it).

Polenta e Osei, deser

Po pierwsze należy zacząć od tego, że Polenta e Osei to w zasadzie dwie różne potrawy. Pierwsza z nich wytrawna kaszka z mąki kukurydzianej podawana z przepiórkami lub innymi dzikimi ptakami z regionu Vicenza. My natomiast mówimy o Polenta e Osei z Bergamo, słodkim deserze na bazie biszkoptu, marcepanu, kremu maślanego i czekolady.

Deser został wymyślony w 1910 roku przez Alessio Amadeo, kierownika starej cukierni przy via Papa Giovanni w Bergamo.

Polenta e Osei wygląda podobnie i chce odwzorowywać przez wygląd wytrawne dania z Polenty. Jest to bardzo słodki deser, podawany w wielu cukierniach i restauracjach na Citta Alta, zwłaszcza dużą ich ilość znajdziecie po wyjściu z kolejki Funicolare w Bergamo na Citta Alta.

Wersja wytrawna Polenta e Osei

Wytrawna Polenta e Osei z Veicenza może szokować doborem ptactwa, przepiórki, skowronki, drozdy. To tylko niektóre z wybieranych do tego dania gatunków.

Ser Bel Paese

Kolejnym ciekawym produktem z okolic Bergamo z Melzo jest ser Bel Paese. Ser został stworzony przez Egidia Galbaniego w 1906 roku jako odpowiedź na wyraźne w smaku sery francuskie. Celem Egidia było stworzenie delikatnego półmiękkiego sera. Co mu się finalnie udało. Ser Bel Paese został nazwany od książki Bel Paese opata, geografa i kartografa Antoni Stoppaniego. Oznacza ona nic innego jak Piękny kraj, po włosku. Było to jednym z pierwszych podejść do opisania Włoch jako jednego jednolitego geopolitycznego bytu. Zwrot Bel Paese wiele razy już wcześniej odnosił się do Włoch i opisu krain pomiędzy Alpami, Apeninami i wybrzeżem, znajdziecie go także w piekle Dantego kiedy opisuje Pizę jako zakałę Włoch.

Bel Paese do czego?

Ser Bel Paese jest idealny do win owocowych, roztapiania i jako przekąska.

Casoncelli

Casoncelli, znane także jako casonsèi w dialekcie lombardzkim, to wyjątkowe danie kulinarnego dziedzictwa Bergamo. Makaron ten z nadzieniem mięsnym ma swoje korzenie w praktyce przeciwdziałania marnotrawstwu, sięgającej czasów starożytnych. Jego unikalność polega na różnorodnym nadzieniu. Tradycyjne nadzienie składa się na przykład z bułki tartej, jajka, sera najczęściej grana padano, wołowiny, kiełbasy lub salami ale w najróżniejszych wariacjach do nadzienia mogą trafić ciastka amaretti, rodzynki, czosnek czy nawet gruszka.

Casoncelli to smaczne danie, które ewoluowało w lokalnych rodzinach, które przekazują z pokolenia na pokolenie tę wyjątkową recepturę. Skład dania jest inny w Bergamo, Brescii czy okolic doliny Valcamonica. Makaron podawany jest z topionym masłem z dodatkiem szałwii.

Gorgonzola

Gorgonzola to niebieski ser pleśniowy z mleka krowiego, który zdobył uznanie i popularność zarówno w kraju, jak i za granicą. Pochodzi z Lombardii, a jego nazwa wywodzi się do miasta Gorgonzola, gdzie był wytwarzany od 879 roku. Ser otrzymuje specjalną ochronę jako produkt o kontrolowanej nazwie pochodzenia (DOP).

Gorgonzola jest serem podpuszczkowym, dojrzewającym w specjalnych warunkach przez 3-4 miesiące. Charakteryzuje go miękka i kremowa konsystencja, dzięki której łatwo się rozprowadza. Najbardziej charakterystyczną cechą Gorgonzoli jest obecność zielonych żyłek pleśni, które nadają mu intensywny i pikantny smak. W sprzedaży jest ser naturalny z większą ilością pleśni oraz odmiana w której produkcji używa się dodatku śmietanki. Ser nadaje się do sałatek, używany jest w pizzy cztery sery, podawany również jako element deski serów dobrze komponuje się ze słodkim winem.

Torta Donizetti / Ciasto

Ten typowy dla Bergamo deser zdaje się być stworzony na cześć słynnego muzyka i kompozytora z Bergamo Gaetano Donizettiego pochowanego w Bazylice Santa Maria Maggiore. Podobno był to ulubiony deser Gaetano, który uwielbiał kandyzowane/suszone owoce oraz aromat likieru Maraschino, którego w tym prostym cieście jest pełno.

Podobno miało przywrócić dobry nastrój zranionemu przez ukochaną Donizettiemu, przyrządził je znajomy szef kuchni Gaetano. Do przepisu używa się suszonych owoców ananasa, moreli oraz likieru maraschino. To bardzo proste ciasto, które ma uśmierzyć ból szybko i sprawnie. Ciasto to oryginalnie podaje się w formie okręgu/oponki.

Dla kogo Torta Donizetti?

Torta Donizetti należy upiec osobie, która jest zraniona i cierpi z powodów miłosnych.

Lody stracciatella

Każdy kto lądował na lotnisku w Bergamo widział pewnie ogromne plakaty informujące, że Bergamo jest domem lodów stracciatella. Co lepsze wciąż można odwiedzić cukiernię i gelaterię w której one zostały stworzone. Powstały one w 1961 roku w Ristorane La Marianna kiedy to twórca Enrico Panattoni, zainspirowany popularną zupą stracciatella postanowił stworzyć deser na bazie rozpuszczonej mlecznej czekolady dodawanej pod koniec ubijania lodów mlecznych. Dzięki temu możemy cieszyć się mlecznymi lodami z małymi kawałkami czekolady. Stracciatella po włosku oznacza strzępek.

Gdzie zjeść stracciatellę w Bergamo?

Stracciatellę wymyślono w La Marianna w Bergamo, adres: Largo Colle Aperto, 4, 24129 Bergamo. Najlepszą stracciatellę jeśliśmy w Lecco w Toldo (zdjęcie poniżej)

Scarpinocc

To kolejny na naszej linie makaron faszerowany nadzieniem z prowincji Bergamo (Scarpinocc di Parre). Pochodzi on z miasteczka Parre (przy Parco delle Orobie Bergamasche) w Alpach. Jego nazwa pochodzi od wyglądu starożytnego tradycyjnego obuwia okolicznych mieszkańców (scarpe).

Farsz pierożków Scarpinocc składa się z sera, jajek, masła bułki tartej i przypraw. Jak widać jest to dość proste, acz sycące danie. Nie jest to bardzo popularne danie, jednak znajdziecie je na przykład w Antica Trattoria La Colombina.

Scarpinocc festiwal

W każdy trzeci weekend sierpnia w Parre odbywa się festiwal Scarpinocc organizowany jest przez Pro Loco Bar.

Rafiolo /Rafioli Sant’Alessandro

Tak, mowa o Rafiolo/ Rafioli przez F, nie jest to pomyłka To najrzadszy z makaronów wymienionych na liście. Jest to też najstarszy udokumentowany przepis pierożków nadziewanych w Europie. Przygotowywane one były w parafii Sant’Alessandro w Citta Alta przy bramie wejściowej do świątyni. Wzmianka o nim pochodzi z 1187 roku kiedy to skryba zapisał protokół procesu na polecenie papieża Urbana III, kiedy to ochotnik Avostano opowiadał, jakimi podarowanymi przez biskupa składnikami faszerowano rafiolo.

„[…] multones et vinum et panem et farinam et ova ad faciendum rafiolos et piper et salem et ligna.

Protokół i dokumenty zawierają dokładny przepis na farsz rafiolo, składający się z mięsa owczego, wina, chleba.

Miasto i restauratorzy od 2021 roku zaczęli chętniej promować ten stary i odkopany z kurzu przepis. Warto spróbować!

Hare Salmi, zając z Valle Seriana

Valle Seriana to dolin na północ od centrum Bergamo w prowincji Bergamo. Słynie ona z potrawy Hare Salmi, czyli zająca w czerwonym winie Barbera. Mięso zająca specjalnie się marynuje ponad dwa dni oraz miesza i gotuje z krwią z tuszy. Podaje się go z warzywami, owocami lasu oraz dobrym czerwonym winem. Według niektórych podań przepis ten pochodzi także z Friuli-Wenecji Julijskiej.

M’oro

Kolejna rzecz na naszej liście potraw, które warto spróbować w Bergamo to ciasto M’oro, trochę podobne do naszego marmurka. Jest to nowy deser. Pomysł na ciasto przygotowano 2014 roku. Powstał na wzór Murów Weneckich otaczających Górne Miasto w Bergamo. Przepis to w zasadzie tablica typowych produktów używanych w kuchni Bergamo, mąka kukurydziana, marcepan czy krem orzechowy.

Pakuje się go w charakterystyczny złoty papierek. Ciasto M’oro podaje się w 11 cukierniach w Bergamo oraz prowincji. Są to Pasticceria Morlacchi, Ristorante Da Vittorio i kawiarnia Cavour 1880, Pasticceria Manzanilla, Pasticceria Paolo Riva, Pasticceria Cortinovis , Pasticceria Ol – temu, Pasticceria Brembati, Pasticceria Ruffoni di Milesi, Pasticceria Adriano, Gelateria Pasticceria Oasi i Pasticceria Melograno. za saporibergamaschi.it

Nosecc

To typowa potrawa dla Val Brembana oraz Valle Seriana. Gdzie czasami nazywa się tą potrawę capu. Jest to nic innego jak potrawa podobna do polskiego gołabka, jednak ważne by do potrawy używać jak najwcześniejszych liści kapusty, żeby były jeszcze po pierwszych mrozach. Dzięki temu liście są miękkie. Potrawa faszerowana jest mięsem i podrobami lub serem, jakami i bułką tartą.

W artykule korzystaliśmy z książki Sekrety Włoskiej Kuchni, Eleny Kostoukovitch.

Polecamy również: